ಆ್ಯಪ್ನಗರ

ವಿಶ್ವ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ದಿನ: ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಜತೆಗೇ ತವಕ,ತಲ್ಲಣ

ಇಂದು ವಿಶ್ವಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ದಿನ: ಈ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನಿರಂತರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸಕ್ತ ವರ್ಷ ಈ ದಿನವನ್ನು '40 ಸೆಕೆಂಡ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಆ್ಯಕ್ಷನ್‌' ಥೀಮ್‌ನಡಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

Vijaya Karnataka Web 10 Oct 2019, 12:30 pm
- ಡಾ. ಅ. ಶ್ರೀಧರ, ಮನೋವಿಜ್ಞಾನಿ
Vijaya Karnataka Web World Mental Health Day

ಆಧುನಿಕ ಮೊಬೈಲು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಪ್ರತಾ­ಪಗಳು ಏನೆಂಬುದನ್ನು ಈಗಾ­ಗಲೇ ನಾಗರಿಕ ಜಗತ್ತು ಕಂಡುಧಿಕೊಂಡಿದೆ. ಸರಳ ಸಲಕರಣೆ­ಗಳು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಬದು­ಕನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ­ವಾಗಿ ಬುಡ­ಮೇಲು ಮಾಡಬಲ್ಲ ಅದ್ಭುತ ಅವ­ಗುಣ ಇದರಲ್ಲಿರುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಕರ ಮನದಲ್ಲಿ ಕಳವಳ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹೊಸ ಸಹಸ್ರಮಾನ­ದೊಂದಿಗೆ ಹುಟ್ಟಿದವರ ಕೈಕಾಲು­ಗಳಲ್ಲಿರಬೇಕಾಗಿದ್ದ ಬಲವು ಒಂದೆರೆಡು ಕೈಬೆರಳು­ಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬಿವೆ.

ಹುಟ್ಟಿ 16 ತಿಂಗಳು ಕಳೆಯದ ಹುಸುಳೆಯ ಕಂಪಿಸುವ ಮಿದುಳನ್ನು ಕ್ಷಣಮಾತ್ರ­ದಲ್ಲಿ ಸುಮ್ಮಗಿರಿಸಬಲ್ಲ ಮೊಬೈಲು ಸಲಕರಣೆಗಳಲ್ಲಿದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಏನೂ ಅರಿಯದ ಮುಗ್ಧ ಶಿಶುವೂ ತಿಳಿದು ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಜ್ಞಾನಧಿದ ವಿಕಾಸಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೋ ವಿಕಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೋ ಎನ್ನುವುದಿನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಲ್ಲ. ಹಾಗಿದ್ದಾಗ್ಯೂ ಮನುಷ್ಯ ಇತಿಹಾಸ­ದಲ್ಲೆಂದೂ ಕಾಣದಿದ್ದಂಥ ಜ್ಞಾನೇಂದ್ರಿಯಗಳ ಸಹಜ ಕಾರ್ಯ­ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಬಲಾವಣೆ­ಗಳಾ­ಗುತ್ತಿರು­ವುದು ಗೋಚರಿ­ಸುತ್ತಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿಯೂ ಹೊಸ ಪೀಳಿ­ಗೆಯ ಶಿಶುವಿನ ಮನೋ­ವಿಕಾಸದ ಶೈಲಿ­ಯಲ್ಲಿ ಇದುವರೆವಿಗೂ ಪರಿಚಯ­ವಿರದಂಥ ಚಟುವಟಿಕೆ­ಗಳು ಕಾಣಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ. ಇನ್ನು ಹದಿ­ಹರೆಯರು, ವಯಸ್ಕರು, ಹಿರಿ­­ಯರ ಸಂಪರ್ಕ, ಸಂವೇದನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡು­ಬರುತ್ತಿರುವ ವರ್ತನಾ ವಿಧಿಗಳು ವ್ಯಕ್ತಿ ಮಾನಸಿಕ ಸದೃಢತೆ­ಯನ್ನಂತೂ ಸೂಚಿಸತ್ತಿಲ್ಲ. ಇವೆಲ್ಲದರ ಪ್ರೇರೇಪಣಾ ಬಲವಿರುವುದು ಆಧುನಿಕ ತಂತ್ರ­ಜ್ಞಾನದ ಅಂತ­ರ್ಜಾಲ ಮತ್ತು ಮೊಬೈಲು ಸಲಕರಣೆ­ಗಳಲ್ಲಿ.

Screen Time: ಫೋನ್‌ ಗೀಳು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮದ್ದು

ಒಂದು ಮಾತಂತೂ ನಿಜ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಉಪಯುಕ್ತತೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿಚಾರ ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿ ಗಾಢವಾಗಿಯೇ ಇರಬೇಕಾಗು­ತ್ತದೆ. ಯಂತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಪರಾಧೀನತೆ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಏರಪೇರುರಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದೀಗ ಖಚಿತ. ಆದುದರಿಂದಲೇ ಕೆಲ ಮಕ್ಕಳು, ಯುವ ಜನ­ರಲ್ಲಿ ತವಕ, ತಲ್ಲಣ, ಭಯ, ಆತಂಕ, ಆಕ್ರೋ­ಶ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೂ ಕಾಣಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅತಿ­­ಯಾಗಿ ಮೊಬೈಲು, ಕಂಪ್ಯೂಟ­ರು ಬಳಸುವವರು ಮಾನ­ಸಿಕ ನೆಮ್ಮದಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿ­ರುವ ರೀತಿಯು ಪೋಷಕರ ಆತಂಕವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದ­ರೊಂದಿಗೆ ಅವರಲ್ಲಿರ ಬೇಕಾದ ಸಂಯಮ­ಶೀಲತೆ, ವಿಶ್ವಾಸ, ಆದರಗಳಂಥ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಭಾವಗಳನ್ನು ಬಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ. ಇದ­ರಿಂದಾಗಿಯೇ ಅದೆಷ್ಟೋ ಪೋಷಕರ ಮಾನ­ಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗ­ಳ­ಲ್ಲಿಯೂ ಏರುಪೇರು­ಗಳು ಕಂಡು­ಬರುತ್ತಿವೆ.

ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ಸಿಗದ ಅವಸರ, ಆಕ್ರೋಶ, ಅಸ­ಹಾಯಕತೆ, ಅವಲಂಬನೆಯ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ನಿತ್ಯವೂ ಇದ್ದಾಗ ಸಮಸ್ಯಾತ್ಮಕ ವರ್ತನೆಗಳು ವ್ಯಕ್ತ­ಗೊಳ್ಳುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯ. ಮೊಬೈಲು, ಕಂಪ್ಯೂ­ಟರ್‌ ಯಂತ್ರಗಳಿಂದ ಹೊರ ಹೊರ­ಡುವ ಪ್ರತಿ­ಯೊಂದು ಸಂಪರ್ಕ, ಸಂದೇಶಗಳು ಮನೋ­ವೇಗ­ದಲ್ಲಿ ಸಾಗುವಂತೆಯೇ ಅದೇ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿರು­ಗಬೇಕೆನ್ನುವಂಥ ವ್ಯಕ್ತಿ ನಿರೀಕ್ಷೆಯನ್ನಿದು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ನಿರೀಕ್ಷೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾದದ್ದು ನೆರವೇರದಿದ್ದಾಗ ಚಡ­ಪಡಿಸುವಿಕೆ, ಆವೇಗ, ಹತಾಶೆ, ಅಸಹಾಯ­ಕತೆಯ ಮನಸ್ಥಿತಿಗಳು ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿ ನಿಲ್ಲು­ತ್ತದೆ. ಇದರ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಪರಿಣಾಮ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮಾನಸಿಕ ಹೊಂದಾ­ಣಿಕೆಯ ಮೇಲಾ­ಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ­ರುವ ಇಂಥ ಪ್ರಕರಣಗ­ಳಿಂದ ಸ್ವಹಾನಿ, ಪ್ರಾಣಹಾನಿ ಆದದ್ದಿದೆ. ಮೊಬೈಲು, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ತೆರೆಗಳು ಹೊರ ಚೆಲ್ಲುವ ಬೆಳಕು, ದೃಶ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿಗಳ ವೇಗ ಮಿದುಳಿನ ಮೇಲೆ ಬಲವಂತ ಹೇರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವು­ದನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಹೊರತಂದಿವೆ. ಅಂಥದೊಂದು ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ ಮೊಮೈಲು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯ ಮಕ್ಕಳ ನೇಕ­ರಲ್ಲಿ ಸಾಧಾರಣ ವಿಷಯವೊಂದರತ್ತ ಗಮನವಿರಿಸಿ­ಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಕೇವಲ ಮೂರು ನಿಮಿಷಗಳಿ­ಗಷ್ಟೇ ಸೀಮಿತ.

ಇತಿಹಾಸ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಭಾರತದ ಐಟಿ ತರಬೇತಿ ದೈತ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಸಿಇಒ

ಬಹುಪಾಲು ಯುವಜನರು, ಬೇರೆ ಮುಖ್ಯ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರೂ, ಪ್ರತಿ ಹತ್ತು ನಿಮಿಷದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲಾತಾಣಗಳತ್ತ ಏಕಾಗ್ರತೆಯಿಂದ ಗಮನ ಹರಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ. ಹಾಗೆಯೇ ಇಂಥ ಜಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ದೀಪ, ಗಂಟೆ ಇದ್ದಾಗ ಮಾತ್ರ ಅವುಗಳತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸುವುದು ಇಲ್ಲ­ವಾದಲ್ಲಿ ಒಳಮನಸ್ಸು ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳಿಂದ ತುಂಬಿ­ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಕೆಲವು ತಜ್ಞರ ಪ್ರಕಾರ ಇಂಥ ವರ್ತನೆಗಳೇ ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಾದ ಗೀಳು-ಚಟ, ಆತ್ಮವಿಜೃಂಭಣೆ, ಪರಪೀಡನೆ, ಅತಿಕಳವಳದ ಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಮನೋ­ಸಾಮರ್ಥ್ಯ­ಗಳನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಳ್ಳ­ಬಲ್ಲದು. ಕೆಲವ­ರಲ್ಲಿಪರ­ನಿಂದನೆ, ಮಹೋನ್ಮಾದದಂಥ ಲಕ್ಷಣ­ಗಳನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿ­ಕೊಳ್ಳುವ ಸಮ್ಮತಿಸು­ವಿಕೆ ಸೂಚನೆಗಳು ಉಲ್ಬಣ­ಗೊಳಿಸ­ಬಲ್ಲದು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಹೊಸ ಜಮಾನಕ್ಕೆ 'ಆನ್‌ಲೈನ್' ಆಗಿದೆ ಇಂಡಿಯಾ ಪೋಸ್ಟ್! 'ವಿಶ್ವ ಅಂಚೆ ದಿನ'ದ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಒಂದಷ್ಟು ಮಾತು..

ಸಮೀಕ್ಷೆಯೊಂದರ ಪ್ರಕಾರ ಪುಟ 'ಲೋಡ್‌' ಆಗಲು 2 ಕ್ಷಣಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ ವೀಕ್ಷಕನಲ್ಲಿಚಡಪಡಿಸವಿಕೆ ಏರಿ ತಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಪುಟದತ್ತ ಮನಸು ಹರಿಯುವುದಂತೆ. ಇವೆಲ್ಲದರ ನಡುವೆಯೇ ಮನೋದೌರ್ಬಧಿಲ್ಯಗಳಿಗೆ ಆಧುನಿಕ ಸಲಕರಣೆಗಳಿಂದ ಲಾಭವಾಗಬಹುದಾದರೂ, ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿರುವವರು ಅಂಥದೊಂದು ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಹೋಗುವುದು ಅಪಾಯಕಾರಿ. ಅಧುನಿಕ ಮೊಬೈಲು ಸಲಕರಣೆಗಳ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕಿಕೊಳ್ಳದಿರುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಿರುವುದಂತೂ ಖಂಡಿತ. ಅಂಥ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಗಮನ ಹರಿಸಬೇಕಾಗಿರುವ ವಿಷಯಗಳೆಂದರೆ: ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಒಂದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಲಕರಣೆ, ಅದರಿಂದ ಲಾಭಗಳಿಸುವುದು ಬಹಳ ಸುಲಭ ಎನ್ನುವುದು ಒಳಪ್ರೇರಣೆಯಾಗಿ ಯಾವಾಗಲೂ ಇರಬೇಕು; ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿಬರುವ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ, ನೀಡುವ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾವುಕತೆಯು ಕನಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿದ್ದಷ್ಟು ಉತ್ತಮ; ಜಾಲ ತಾಣದ ಅದೃಶ್ಯ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಟೀಕೆ, ವಿಮರ್ಶೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಇರಲೇಬೇಕು.

ಜಯದೇವ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯೇ ನನ್ನ ಮೊದಲ ಪತ್ನಿ!, ಹೀಗೆನ್ನುತ್ತ ನಕ್ಕರು ಡಾ. ಸಿ.ಎನ್‌.ಮಂಜುನಾಥ್

ಮತ್ತೆ ಪ್ರಕೃತಿ ದತ್ತವಾದ ಗಾಳಿ, ಬೆಳಕು, ಶಬ್ದ ಮತ್ತು ಮುಖಾ­ಮುಖಿ ಸಂಪರ್ಕ­ದಿಂದ ಯಾವುದೇ ಕಾರ­ಣಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ದೂರ ಉಳಿಯುವಂಥ ಅಭ್ಯಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರ­ದಿಂದ ಇರಲೇಬೇಕು. ಉತ್ತಮ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋ­ಗ್ಯವು ತಂದುಕೊಡು­ವಂತಹ ಸಂತೃಪ್ತಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜಾಲ ಪುಟಗಳ ನೋಟದಿಂದ ಬರಲಾರದು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನೆನೆಪಿನಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂಥ ಸಮಯ ಇದಾಗಿದೆ. ಮನುಕುಲದ ಸ್ವಭಾವ­ದಲ್ಲಿ ಸ್ವನಾಶ, ವಿನಾಶದ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು ಇರು­ವುದು ಸಹಜವಾದರೂ ನಾಗರಿ­ಕತೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಬಲ­­ಗೊಳ್ಳುವ ವಿವೇ­ಚನಾ ಶಕ್ತಿಯಿಂದಾಗಿ ಆಕ್ರಮಣ­ಕಾರಿ ವರ್ತನೆ­ಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತಾ ಮುಂದು­ವರೆಯು­ತ್ತದೆ ಎನ್ನುವಂಥ ಸಿಗ್ಮಂಡ್‌ ಫ್ರಾಯ್ಡ್‌ ಅವರ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಇಂದಿನ ತಂತ್ರ­ಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಾಬಲ್ಯಕ್ಕೂ ಅನ್ವಯಿಸಬೇಕು ಎನಿಸುತ್ತದೆ.

ಮುಂದಿನ ಲೇಖನ

Vijay Karnataka News App: ನಿಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲು ನಡೆಯುವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನುಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತೀರಾ? ಹಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ ಆ್ಯಪ್‌ಡೌನ್‌ಲೋಡ್‌ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ ಹಾಗೂ ರಿಪೋರ್ಟ್‌ ಕಳಿಸಿ
ಲೇಟೆಸ್ಟ್‌ ನ್ಯೂಸ್‌ ಅಪ್‌ಡೇಟ್‌ಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ, Vijay Karnataka ಫೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಪೇಜ್‌ ಲೈಕ್‌ ಮಾಡಿರಿ