ಸರಳ ವಿಜ್ಞಾನ: ಜೆಟ್‌ ಲಾಗ್‌

ನನ್ನ ಅಂಕಲ್‌ವೊಬ್ಬರು ಅಮೆರಿಕದಿಂದ ಮನೆಗೆ ಬಂದ ತಕ್ಷ ಣ ತಲೆ ನೋವೆಂದು ಮಲಗಿದರು. ತುಂಬಾ ಅಸ್ವಸ್ಥರಾಗಿರುವಂತೆ ಕಂಡು ಬಂದರು. ನಾನು ಏನಾಯ್ತು ನಿಮಗೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ ಅವರು, ಜೆಟ್‌ ಲಾಗ್‌ ಎಂದರು. ಹಾಗೆಂದರೇನು?

ನಮ್ಮ ದೇಹ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಯವನ್ನು ಅನುಕರಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವೇಳಾ ಚಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಅದು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದರಂತೆ ನಾವು ಸೂರ್ಯೋದಯವಾಗುವಾಗ ಏಳುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯಾಸ್ತದ ನಂತರ ಮಲಗುತ್ತೇವೆ. ನಮ್ಮ ದಿನನಿತ್ಯದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೂ ಈ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವೇಳಾ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.

ಆದರೆ ನಾವು ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ದೂರ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡಿದಾಗ ನಮ್ಮ ದೇಹ ಅನುಕರಣೆ ಮಾಡುವ ಈ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವೇಳಾ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ನಿಮ್ಮ ಅಂಕಲ್‌ ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಗುರುವಾರ ಬೆಳಗ್ಗೆ 6 ಗಂಟೆಗೆ ವಿಮಾನ ಏರಿರುತ್ತಾರೆ ಅಂದುಕೊಳ್ಳಿ. ಅವರು ಅದರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಆಗ ಗುರುವಾರ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 3.30 ಗಂಟೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅವರು 12 ಗಂಟೆಗಳ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಇಳಿದಾಗ ಅವರ ವಾಚ್‌ ಸಂಜೆ 6 ಗಂಟೆ ಎಂದು ಸಮಯ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಆಗ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳಗ್ಗೆ 3.30 ಗಂಟೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಅವರ ದೇಹ ಅನುಕರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಜೈವಿಕ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಉಂಟು ಮಾಡಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಜೆಟ್‌ ಲಾಗ್‌ ಲಕ್ಷ ಣಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಪೂರ್ವದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಪಶ್ಚಿಮದಿಂದ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುವ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಲ್ಲಿ ಈ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ತುಂಬಾ ಸಾಮಾನ್ಯ.