ಆ್ಯಪ್ನಗರ

ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ: ನಂ.1 ರಾಜ್ಯವೆಂಬ ಕುಖ್ಯಾತಿ ಈಗ ಬಂಗಾಳದ ಪಾಲು

ಉತ್ತಮ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆದಾಯದ ಮಟ್ಟ ಏರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹದ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ. ಬಿಹಾರ, ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಈ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 15ರಿಂದ 19 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಬಾಲಕಿಯರ ಮದುವೆ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ 6.4ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಆದರೆ ಬಂಗಾಳದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕಳಪೆ ಸುಧಾರಣೆ ಕಂಡಿವೆ.

TNN 9 Feb 2019, 11:41 pm
ಹೊಸದಿಲ್ಲಿ: ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹವೆಂಬ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಿಡುಗು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ನಂಬರ್ ಒನ್ ರಾಜ್ಯವೆಂಬ ಕುಖ್ಯಾತಿ ಈಗ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಪಾಲಾಗಿದೆ.
Vijaya Karnataka Web Child-1


ಬಿಹಾರ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ, ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ಮತ್ತು ತ್ರಿಪುರಾ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹದ ಅನಿಷ್ಠ ಪದ್ಧತಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಆದರೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಮೀರಿಸಿದ ಕುಖ್ಯಾತಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳಕ್ಕೆ ದಕ್ಕಿದೆ.

15ರಿಂದ 19 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಬಾಲಕಿಯರ ಮದುವೆ ಪ್ರಮಾಣ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಧಿಕ ದಾಖಲಾಗಿದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಸ್ಥಾನ ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹಕ್ಕೆ ಹೆಸರಾಗಿದೆ.

ಉತ್ತಮ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆದಾಯದ ಮಟ್ಟ ಏರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹದ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ. ಬಿಹಾರ, ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಈ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 15ರಿಂದ 19 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಬಾಲಕಿಯರ ಮದುವೆ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ 6.4ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಆದರೆ ಬಂಗಾಳದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕಳಪೆ ಸುಧಾರಣೆ ಕಂಡಿವೆ.


2015-16ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕುಟುಂಬ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷೆ (ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫ್ಯಾಮಿಲಿ ಹೆಲ್ತ್‌ ಸರ್ವೇ-4) ಪ್ರಕಾರ, ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪ ಏರಿಕೆ ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ಬಾಲಿಕಾ ವಿವಾಹ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಇಳಿಕೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ. 15-19 ವಯಸ್ಸಿನ ಬಾಲಕಿಯರ ವಿವಾಹದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ 11.9ರಷ್ಟಿದೆ.

2005-06ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಇಂತಹದೇ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹದಲ್ಲಿ ಬಿಹಾರ ಶೇ .47.8ರ ಪ್ರಮಾಣದೊಂದಿಗೆ ನಂ.1 ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿತ್ತು. ಶೇ ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ (44.7), ರಾಜಸ್ಥಾನ (40.4) ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳ ಶೇ 34ರ ಪ್ರಮಾಣದೊಂದಿಗೆ ನಂತರದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದವು.

ಆದರೆ ನಂತರದ 10 ವರ್ಷಗಳ ಬಳಿಕ ಬಿಹಾರ, ಜಾರ್ಖಂಡ್‌, ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಶೇ 20ರಷ್ಟು ಇಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದವು. ಅದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳ ಕೇವಲ ಶೇ 8.4ರಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಇಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿತ್ತು.

ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದ ಎನ್‌ಎಫ್‌ಎಚ್‌ಎಸ್‌-4 ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ, ಬಂಗಾಳದ ಮುರ್ಷಿದಾಬಾದ್‌ನಲ್ಲಿ (ಶೇ 39.9) ಅತ್ಯಧಿಕ ಬಾಳ್ಯ ವಿವಾಹ ಪ್ರಕರಣಗಳು ದಾಖಲಾಗಿದ್ದವು. ಗುಜರಾತ್‌ನ ಗಾಂಧಿನಗರ (ಶೇ 39.3), ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಭಿಲ್ವಾರ (36.4%) ನಂತರದ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದವು. ಬಿಹಾರದ 20 ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ಬಂಗಾಳದ 14 ಹಾಗೂ ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ನ 11 ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹದ ಪ್ರಮಾಣ ಅಧಿಕವಾಗಿದೆ.

ದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹದ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿವರ ಇಲ್ಲಿದೆ:

15 ವರ್ಷದ ಕೆಲವೇ ಮಕ್ಕಳು ಈಗ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.



ಗ್ರಾಮೀಣಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ

ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹದ ಪ್ರಮಾಣ ಸರಾಸರಿ ಶೇ 14.1ರಷ್ಟಿದ್ದರೆ, ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಶೇ 6.9ರಷ್ಟಿದೆ. ಇದು ನೇರವಾಗಿ ಆದಾಯದ ಪ್ರಮಾಣ ಹಾಗೂ ಶಿಕ್ಷಣದ ಜತೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಹೆಚ್ಚು ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದ ಹಾಗೂ ಉತ್ತಮ ಆದಾಯ ಹೊಂದಿರುವ ಬಾಲಕಿಯರ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹದ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ.

ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಡೆಯುವ ನಗರಗಳಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳು


ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಬುಡಕಟ್ಟಿನ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಧಿಕ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ (ಶೇ 15) ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಯವರಲ್ಲಿ ಶೇ 13ರಷ್ಟು ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಹಾಗಿದ್ದರೂ ಟಾಪ್ ಟೆನ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪೈಕಿ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹವು ಕೆಲವೇ ಜಾತಿಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಧಿಕ ಪ್ರಮಾಣದ (ಶೇ 38) ಬಾಲಿಕಾ ವಧುಗಳು ಮುಂದುವರಿದ ಜಾತಿಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಬಡವರಿಗಿಂತ ಶ್ರೀಮಂತರದಲ್ಲಿ ಬಾಳ್ಯ ವಿವಾಹ ಕಡಿಮೆ:
(ಆದಾಯದ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸರಾಸರಿ ಪ್ರಮಾಣ)


ಶಿಕ್ಷಣವೂ ಸಹಕಾರಿ...



ಹದಿಹರೆಯದ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯೇ ಸಮಸ್ಯೆ

ಬಹುತೇಕ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹಗಳು ಹದಿಹರೆಯದ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತಿವೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಒತ್ತಡಗಳು ಹಾಗೂ ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆಯ ಅರಿವಿನ ಕೊರತೆ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. 15ರಿಂದ 19 ವರ್ಷದೊಳಗೆ ಮದುವೆಯಾಗುವ ಮೂವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಬಾಲಕಿ ಹದಿಹರಯದಲ್ಲಿರುವಾಗಲೇ ಮಗುವಿನ ತಾಯಿಯಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಅವರ ಪೈಕಿ ಶೇ 25ರಷ್ಟು ಬಾಲಕಿಯರು 17ನೇ ವಯಸ್ಸಿಗೆ, ಶೇ 31ರಷ್ಟು ಮಕ್ಕಳು 18ನೇ ವಯಸ್ಸಿಗೆ ತಾಯಿಯಾಗಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಬಾಲಕಿಯರ ಶಿಕ್ಷಣ ಹಾಗೂ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿ ಸ್ವಂತ ಕಾಲಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಅಕ್ಷರಶಃ ಮುಚ್ಚಿಹೋಗುತ್ತವೆ.

ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹವಾದ ಬಾಲಕಿಯರ ಮೊದಲ ಹೆರಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣ (ವಯೋಮಾನದ ಪ್ರಕಾರ)



ಅತ್ಯಧಿಕ ಟೀನೇಜ್‌ ಗರ್ಭಧಾರಣೆ ಪ್ರಕರಣಗಳು ದಾಖಲಾದ ರಾಜ್ಯಗಳು



ಮೂಲ: ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಕ್ಕಳ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಯೋಗದ ವರದಿ (ಎನ್‌ಎಫ್‌ಎಚ್‌ಎಸ್‌-4 ಆಧರಿತ)

ಮುಂದಿನ ಲೇಖನ

Vijay Karnataka News App: ನಿಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲು ನಡೆಯುವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನುಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತೀರಾ? ಹಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ ಆ್ಯಪ್‌ಡೌನ್‌ಲೋಡ್‌ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ ಹಾಗೂ ರಿಪೋರ್ಟ್‌ ಕಳಿಸಿ
ಲೇಟೆಸ್ಟ್‌ ನ್ಯೂಸ್‌ ಅಪ್‌ಡೇಟ್‌ಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ, Vijay Karnataka ಫೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಪೇಜ್‌ ಲೈಕ್‌ ಮಾಡಿರಿ