ಹೊಸದಿಲ್ಲಿ: ಭಾರತದ 50ನೇ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಧನಂಜಯ ವೈ ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಅವರು ಬುಧವಾರ ಪ್ರಮಾಣವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಭವನದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು ಅವರು ಸಿಜೆಐ ಹುದ್ದೆಗೆ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾವಿಧಿ ಬೋಧಿಸಿದರು.
ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದ ದಿವಂಗತ ಯಶವಂತ್ ವಿಷ್ಣು ಚಂದ್ರಚೂಡ್ (ವೈವಿ ಚಂದ್ರಚೂಡ್) ಅವರ ಮಗ ಡಿವೈ ಚಂದ್ರಚೂಡ್. ತಂದೆಯ ಬಳಿಕ ಮಗ ಕೂಡ ಸಿಜೆಐ ಹುದ್ದೆಗೆ ಏರಿರುವುದು ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಬಹು ಅಪರೂಪದ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ. ವೈವಿ ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಅವರು ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸಿಜೆಐ ಆಗಿದ್ದರು.
ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಜೆಐ ಹುದ್ದೆಗೇರಿದ್ದ ಹೆಚ್ಚಿನ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಡಿವೈ ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಅವರು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿ ಹೊಂದಿರುವುದು ವಿಶೇಷ.
ಪ್ರಮುಖ ತೀರ್ಪುಗಳು
ನ್ಯಾ. ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಅವರು 2016ರ ಮೇ 13ರಂದು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಪದೋನ್ನತಿ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಅವರು ಅಯೋಧ್ಯಾ ಭೂ ವಿವಾದ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿತನದ ಹಕ್ಕು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪುಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಕೆಲವು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದರು.
ಐಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 377 ಅನ್ನು ಭಾಗಶಃ ತೆಗೆದು ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಸಮಾನ ಲಿಂಗಿಗಳ ಸಂಬಂಧ ಅಪರಾಧವಲ್ಲ ಎಂಬ ಮಹತ್ವದ ನಿರ್ಧಾರ, ಆಧಾರ್ ಯೋಜನೆಯ ಸಿಂಧುತ್ವ ಮತ್ತು ಶಬರಿಮಲೆ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಮಹಿಳೆಯರ ಪ್ರವೇಶದ ವಿಚಾರದಂತಹ ನಿರ್ಣಾಯಕ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ ಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ದರು.
ನ್ಯಾ. ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ನೇತೃತ್ವದ ಪೀಠವು, ಕೋವಿಡ್ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ವೇಳೆ ಜನರು ಎದುರಿಸಿದ ಸಂಕಷ್ಟಗಳ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಅನೇಕ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ನೀಡಿತ್ತು. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ 'ಅವಿವಾಹಿತ ಮಹಿಳೆ'ಯನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಗರ್ಭಪಾತ (ಎಂಟಿಪಿ) ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಸೇರಿಸುವಂತಹ ಬಹು ಮುಖ್ಯವಾದ ತೀರ್ಪನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ಅವರ ಪೀಠ ನೀಡಿತ್ತು.
ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಜೀವನ ವಿವರ
1959ರ ನವೆಂಬರ್ 11ರಂದು ಜನಿಸಿದ ಡಿವೈ ಚಂದ್ರಚೂಡ್, ಮುಂಬಯಿಯ ಕ್ಯಾಥಡ್ರೆಲ್ ಮತ್ತು ಜಾನ್ ಕನಾನ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ, ದಿಲ್ಲಿಯ ಸೇಂಟ್ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಪೂರೈಸಿದರು. 1979ರಲ್ಲಿ ದಿಲ್ಲಿಯ ಸೇಂಟ್ ಸ್ಟೀಫನ್ಸ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಹಾಗೂ ಗಣಿತ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. 1982ರಲ್ಲಿ ದಿಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಫ್ಯಾಕಲ್ಟಿ ಆಫ್ ಲಾದಿಂದ ಕಾನೂನು ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ನಂತರ 1983ರಲ್ಲಿ ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ಕಾನೂನು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಕಾನೂನು ಪದವಿ ಪೂರೈಸಿದರು. 1986ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿಯೇ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪಡೆದರು.
1982ರಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಪದವಿ ಓದುವಾಗಲೇ ಕೆಲ ಕಾಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದ ಅವರು, ಪದವಿ ಪಡೆದ ಬಳಿಕ ಕಾನೂನು ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ವಕೀಲಿಕೆ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದರು. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ ನಂತರ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಹಾಗೂ ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. 1998ರ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ಹಿರಿಯ ವಕೀಲರಾಗಿ ನೇಮಕವಾದರು. ಅದೇ ವರ್ಷ ಭಾರತದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸಾಲಿಸಿಟರ್ ಜನರಲ್ ಆಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು.
2000ದ ಮಾರ್ಚ್ 29ರಂದು ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಪದೋನ್ನತಿ ಪಡೆದರು. ನಂತರ ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಸಿಜೆ ಆದರು. 2016ರಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಪದೋನ್ನತಿ ಗಳಿಸಿದರು. 2021ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 24ರಿಂದ ಅವರು ಕೊಲಿಜಿಯಂ ಭಾಗವೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.
ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದ ದಿವಂಗತ ಯಶವಂತ್ ವಿಷ್ಣು ಚಂದ್ರಚೂಡ್ (ವೈವಿ ಚಂದ್ರಚೂಡ್) ಅವರ ಮಗ ಡಿವೈ ಚಂದ್ರಚೂಡ್. ತಂದೆಯ ಬಳಿಕ ಮಗ ಕೂಡ ಸಿಜೆಐ ಹುದ್ದೆಗೆ ಏರಿರುವುದು ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಬಹು ಅಪರೂಪದ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ. ವೈವಿ ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಅವರು ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸಿಜೆಐ ಆಗಿದ್ದರು.
ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಜೆಐ ಹುದ್ದೆಗೇರಿದ್ದ ಹೆಚ್ಚಿನ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಡಿವೈ ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಅವರು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿ ಹೊಂದಿರುವುದು ವಿಶೇಷ.
ಪ್ರಮುಖ ತೀರ್ಪುಗಳು
ನ್ಯಾ. ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಅವರು 2016ರ ಮೇ 13ರಂದು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಪದೋನ್ನತಿ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಅವರು ಅಯೋಧ್ಯಾ ಭೂ ವಿವಾದ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿತನದ ಹಕ್ಕು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪುಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಕೆಲವು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದರು.
ಐಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 377 ಅನ್ನು ಭಾಗಶಃ ತೆಗೆದು ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಸಮಾನ ಲಿಂಗಿಗಳ ಸಂಬಂಧ ಅಪರಾಧವಲ್ಲ ಎಂಬ ಮಹತ್ವದ ನಿರ್ಧಾರ, ಆಧಾರ್ ಯೋಜನೆಯ ಸಿಂಧುತ್ವ ಮತ್ತು ಶಬರಿಮಲೆ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಮಹಿಳೆಯರ ಪ್ರವೇಶದ ವಿಚಾರದಂತಹ ನಿರ್ಣಾಯಕ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ ಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ದರು.
ನ್ಯಾ. ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ನೇತೃತ್ವದ ಪೀಠವು, ಕೋವಿಡ್ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ವೇಳೆ ಜನರು ಎದುರಿಸಿದ ಸಂಕಷ್ಟಗಳ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಅನೇಕ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ನೀಡಿತ್ತು. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ 'ಅವಿವಾಹಿತ ಮಹಿಳೆ'ಯನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಗರ್ಭಪಾತ (ಎಂಟಿಪಿ) ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಸೇರಿಸುವಂತಹ ಬಹು ಮುಖ್ಯವಾದ ತೀರ್ಪನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ಅವರ ಪೀಠ ನೀಡಿತ್ತು.
ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಜೀವನ ವಿವರ
1959ರ ನವೆಂಬರ್ 11ರಂದು ಜನಿಸಿದ ಡಿವೈ ಚಂದ್ರಚೂಡ್, ಮುಂಬಯಿಯ ಕ್ಯಾಥಡ್ರೆಲ್ ಮತ್ತು ಜಾನ್ ಕನಾನ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ, ದಿಲ್ಲಿಯ ಸೇಂಟ್ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಪೂರೈಸಿದರು. 1979ರಲ್ಲಿ ದಿಲ್ಲಿಯ ಸೇಂಟ್ ಸ್ಟೀಫನ್ಸ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಹಾಗೂ ಗಣಿತ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. 1982ರಲ್ಲಿ ದಿಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಫ್ಯಾಕಲ್ಟಿ ಆಫ್ ಲಾದಿಂದ ಕಾನೂನು ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ನಂತರ 1983ರಲ್ಲಿ ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ಕಾನೂನು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಕಾನೂನು ಪದವಿ ಪೂರೈಸಿದರು. 1986ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿಯೇ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪಡೆದರು.
1982ರಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಪದವಿ ಓದುವಾಗಲೇ ಕೆಲ ಕಾಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದ ಅವರು, ಪದವಿ ಪಡೆದ ಬಳಿಕ ಕಾನೂನು ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ವಕೀಲಿಕೆ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದರು. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ ನಂತರ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಹಾಗೂ ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. 1998ರ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ಹಿರಿಯ ವಕೀಲರಾಗಿ ನೇಮಕವಾದರು. ಅದೇ ವರ್ಷ ಭಾರತದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸಾಲಿಸಿಟರ್ ಜನರಲ್ ಆಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು.
2000ದ ಮಾರ್ಚ್ 29ರಂದು ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಪದೋನ್ನತಿ ಪಡೆದರು. ನಂತರ ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಸಿಜೆ ಆದರು. 2016ರಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಪದೋನ್ನತಿ ಗಳಿಸಿದರು. 2021ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 24ರಿಂದ ಅವರು ಕೊಲಿಜಿಯಂ ಭಾಗವೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.