ಆ್ಯಪ್ನಗರ

ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬುಕ್ಕರಾಯನ ಕಾಲದ ಶಾಸನ ಪತ್ತೆ!

ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕುಂದಾಪುರ ತಾಲೂಕಿನ ಇಡೂರು-ಕುಂಜ್ಙಾಡಿ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಕದಳಿ ಮಹಾಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದ ಸಮೀಪ ಬರದಕಲ್ಲು ಬೋಳೆ ಎಂಬ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 85 ಸೆ.ಮೀ. ಅಗಲ ಮತ್ತು 135 ಸೆ.ಮೀ ಎತ್ತರದ ಅಪ್ರಕಟಿತ ಶಾಸನ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದೆ.

Vijaya Karnataka Web 11 Mar 2020, 1:27 pm
ಕಟಪಾಡಿ: ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕುಂದಾಪುರ ತಾಲೂಕಿನ ಇಡೂರು-ಕುಂಜ್ಙಾಡಿ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಕದಳಿ ಮಹಾಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದ ಸಮೀಪ ಬರದಕಲ್ಲು ಬೋಳೆ ಎಂಬ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 85 ಸೆ.ಮೀ. ಅಗಲ ಮತ್ತು 135 ಸೆ.ಮೀ ಎತ್ತರದ ಅಪ್ರಕಟಿತ ಶಾಸನ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದೆ.
Vijaya Karnataka Web inscription
ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಚಿತ್ರ


ಶಿರ್ವದ ಎಂಎಸ್‌ಆರ್‌ಎಸ್‌ ಕಾಲೇಜಿನ ಇತಿಹಾಸ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಪ್ರೊ.ಟಿ.ಮುರುಗೇಶಿಯವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕ್ಷೇತ್ರ ಕಾರ್ಯದ ವೇಳೆ ಶಾಸನವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಲಾಗಿದ್ದು ಈ ಶಾಸನವು ಕ್ರಿ.ಶ. 1368 ಕ್ಕೆ ಸೇರಿರುವುದಾಗಿ ಅವರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ವಿಜಯನಗರ ಕಾಲದ ಶಾಸನ: ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಿದ ಸಂಗಮ ರಾಜಮನೆತನದ ಬುಕ್ಕರಾಯನ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲದ ಶಾಸನವಾಗಿದ್ದು ಈ ಶಾಸನದಲ್ಲಿಬುಕ್ಕರಾಯನನ್ನು ಶ್ರೀ ಮನುಮಹಾ ಮಂಡಳೇಶ್ವರ ಅರಿರಾಯ ವಿಭಾಡ, ಭಾಷೆಗೆ ತಪ್ಪುವ ರಾಯರ ಗಂಡ ಶ್ರೀ ವೀರ ಬುಕ್ಕಂಣ ವಡೆಯರೆಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆತನ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿಗೋಪರಸ ಒಡೆಯನು ಬಾರಕೂರಿನ ರಾಜ್ಯಪಾಲನಾಗಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ಶಾಸನದಲ್ಲಿಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ವಿಜಯನಗರ ಸ್ವರ್ಗದಂಥ ನಗರ: ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ

ಶಕವರುಷ 1290 ನೆಯ ಕೀಲಕ ಸಂವತ್ಸರ ಎಂದು ಕಾಲವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವುದರಿಂದ, ಶಾಸನದ ಕಾಲ ಕ್ರಿ.ಶ. 1368 ಕ್ಕೆ ಸರಿ ಹೊಂದುತ್ತದೆ. ಗೋಪರಸ ಒಡೆಯ ಕ್ರಿ.ಶ. 1366 ರಿಂದ 1373 ರವರೆಗೆ ಬಾರಕೂರಿನ ರಾಜ್ಯಪಾಲನಾಗಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಿದ ಬಗ್ಗೆ ಇತರೆ ಶಾಸನಾಧಾರಗಳು ಲಭ್ಯವಿರುವುದರಿಂದ, ಕದಳಿಯ ಶಾಸನದ ಕಾಲ ಬಹುತೇಕ ಖಚಿತವೆಂದು ಭಾವಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಹಂಪಿಯಲ್ಲಿ ಗೈಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಮಾಸ್ಕ್‌ ಇಲ್ಲ, ಕೊರೊನಾ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯೂ ಇಲ್ಲ!

ಕೊಲ್ಲೂರ ಕೋಟೆ ಕಾಳಗದ ವಿವರ ಶಾಸನ: ಕಬ್ಬುನಾಡ ಏಳು, ಹಂನೆರೆಡು ಯೆಕ್ಕಲ ಬಳಿಯವರು, ನಾಡ ನಾಲ್ವರು ಮತ್ತು ಸೇನಭೋವ ತಿಪ್ಪ ಕೊಲ್ಲೂರ ಕೋಟೆಗೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದ್ದನ್ನು ಈ ಶಾಸನದಲ್ಲಿಪ್ರಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾಳಗದಲ್ಲಿಕಾಡದಿ ಮುತ್ತ ಎಂಬುವನು ವೀರಮರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ವಿಷಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮಾನ್ಯವನು ಶಾಸನದಲ್ಲಿವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆತನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮಾನ್ಯವನು ಬಾರಕೂರ ಸಭೆಯ ಮಾನ್ಯವೆಂದು ಶಾಸನದಲ್ಲಿಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಬಾರಕೂರ ಸಭೆಯ ಮಾನ್ಯವೆಂದರೆ ಏನು ಎನ್ನುವುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಿಲ್ಲ.

ಕದಳಿ ಹೆಸರಿನ ಸ್ವಾರಸ್ಯ: ಶಾಸನ ಇರುವ ಕದಳಿಯನ್ನು ಶಾಸನದಲ್ಲಿಕಡುವಳಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಕದಳಿಯ ಮಹಾಲಿಂಗೇಶ್ವರನನ್ನು ಕಡುವಳಿ ಮಹಾದೇವ ನೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ, ಕದಳಿಯ ಮೂಲರೂಪ ಕಡುವಳಿಯಾಗಿದ್ದು ಜನರ ಆಡುಮಾತಿನಲ್ಲಿಕಡುವಳಿ ಕದಳಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಗಿರುವುದನ್ನು ಶಾಸನ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಶಾಸನಾಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಕದಳಿ ಶ್ರೀಧರ ಉಡುಪ, ರಮಾನಂದ ಮದ್ಯಸ್ತ, ಹೊಸೂರು ಮೂಕಾಂಬಿಕಾ ಹೈಸ್ಕೂಲಿನ ಮುಖ್ಯೋಪಾಧ್ಯಾಯರಾದ ಚಂದ್ರ ಶೆಟ್ಟಿ, ವಂಡಬಳ್ಳಿ ಸುಧಾಕರ ಶಟ್ಟಿ, ಕೊಲ್ಲೂರಿನ ಮುರುಳೀಧರ ಹೆಗಡೆ, ನನ್ನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಾದ ಕು. ಪ್ರಜ್ಞಾ , ಕು. ರಕ್ಷಿತ, ಕು. ಸುರಕ್ಷಾ ಮತ್ತು ಸುಭಾಷ್‌ ರವರು ಸಹಕರಿಸಿದ್ದರು.

ಮುಂದಿನ ಲೇಖನ

Vijay Karnataka News App: ನಿಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲು ನಡೆಯುವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನುಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತೀರಾ? ಹಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ ಆ್ಯಪ್‌ಡೌನ್‌ಲೋಡ್‌ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ ಹಾಗೂ ರಿಪೋರ್ಟ್‌ ಕಳಿಸಿ
ಲೇಟೆಸ್ಟ್‌ ನ್ಯೂಸ್‌ ಅಪ್‌ಡೇಟ್‌ಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ, Vijay Karnataka ಫೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಪೇಜ್‌ ಲೈಕ್‌ ಮಾಡಿರಿ